Trào ngược dạ dày là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Trào ngược dạ dày là một trong những bệnh lý khá phổ biến với biểu hiện lâm sàn phức tạp bởi chúng diễn ra một cách thầm lặng và kéo dài. Chính vì thế đã khiến người bệnh đánh giá sai về tính chất của bệnh, mang tâm lý chủ quan, thờ ơ không thăm khám và điều trị kịp thời khiến bệnh ngày càng tiến triển, gây ra những tổn thương khó hồi phục và dẫn đến nhiều biến chứng khá nặng nề.

Dưới đây sẽ là những thông tin cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị bệnh trào ngược dạ dày. Bạn có thể tham khảo để tự trang bị cho mình một lối sống lành mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống của mình hơn nữa.

Trào ngược dạ dày là gì?

Trào ngược dạ dày là tình trạng dịch dạ dày (gồm các chất từ dạ dày như: thức ăn, men tiêu hóa, hơi,…) trào ngược lên thực quản. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi axit dạ dày bị trào ngược lên, từ đó làm tổn thương cơ quan thực quản, gây viêm thực quản, thanh quản và rất nhiều các biến chứng khác như: biến chứng hô hấp, hẹp thực quản, chảy máu thực quản hoặc nghiêm trọng hơn sẽ dẫn đến ung thư biểu mô tuyến thực quản,…

Nguyên nhân trào ngược dạ dày:

Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày là do cơ thắt thực quản dưới bị suy yếu và đồng thời lượng axit trong dạ dày bị dư thừa quá nhiều.

Sự suy yếu của cơ thắt thực quản dưới :

• Do một vài thói quen không tốt trong sinh hoạt, thường xuyên sử dụng các chất kích thích có hại cho cơ thể như: rượu, bia, cafein, thuốc lá,…
• Do các bệnh lý khác như: bệnh di truyền, thoát vị hoành, bệnh lý nhiễm trùng ở thực quản gây xơ hoặc yếu cơ vòng thực quản,…
• Có thể là do tác dụng phụ của thuốc như: các loại thuốc điều trị huyết áp, Aspirin, glucagon, Holecystokinine,…

Việc dư thừa lượng axit hay dạ dày bị quá tải:

• Các bệnh lý dạ dày là nguyên nhân dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản ví dụ như: viêm loét dạ dày, ung thư dạ dày, trợt niêm mạc dạ dày hay hẹp môn vị,… khiến cho các chất có trong dạ dày bị ứ đọng và lưu thông chậm xuống ruột. Từ đó dẫn đến làm tăng áp lực bên trong dạ dày.
• Do thói quen ăn uống hằng ngày: ăn quá no, thường xuyên sử dụng các thực phẩm khó tiêu như thức ăn nhanh, đồ uống có gas,…
• Do áp lực trong ổ bụng bị tăng đột ngột bởi ho, hắt hơi hoặc cố quá sức cũng có thể dẫn đến trào ngược dạ dày.

Một số nguyên nhân khác gây trào ngược dạ dày thực quản:

• Stress cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày, bởi khi bị stress sẽ làm tăng tiết Cortisol- chất này làm tăng lượng axit trong dạ dày, đẩy dịch dạ dày lên thực quản.
• Do các yếu tố bẩm sinh như: Bị sa dạ dày, cơ thắt thực quản yếu hoặc tình trạng trào ngược dạ dày ở trẻ nhỏ dẫn đến hay nôn trớ, tình trạng này sẽ tự động giảm dần khi trẻ lớn và mất dần khi trưởng thành.
• Do thói quen sinh hoạt không lành mạnh: thường xuyên ăn các đồ ăn nhanh, chiên rán, đồ cay nóng, hoặc ăn hoa quả có tính axit trong lúc đói, làm cơ thắt bị yếu dẫn đến chứng trào ngược dạ dày thực quản.
• Thừa cân, béo phì làm tăng áp lực lên dạ dày cũng như cơ thắt thực quản dưới bị yếu đi, khiến các chất trong dạ dày dễ bị trào ngược hơn.

Triệu chứng trào ngược dạ dày

Bệnh trào ngược dạ dày thường có những triệu chứng sau đây:

• Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng: đây là những dấu hiệu sớm và dễ nhận biết nhất khi bị trào ngược dạ dày, chúng thường xuất hiện khi ăn no, bị đầy bụng khó tiêu, lúc nằm nghỉ hoặc ngủ (nhất là vào ban đêm) hay khi bạn cúi gập người về phía trước,… Việc thường xuyên ợ hơi là để lượng khí trong dạ dày được đẩy bớt ra ngoài, giảm khó chịu cho dạ dày, có thể là do cơ thắt thực quản dạ dày bị giãn khiến cho hơi và dịch vị dạ dày bị trào ngược lên thực quản gây ra ợ hơi. Cũng giống như ợ hơi, tuy nhiên ợ chua là do hơi từ dạ dày kèm một lượng axit dạ dày nên khi trào ngược người bệnh sẽ có cảm giác chua ở cuống họng. Sau khi ợ chua, dịch axit dạ dày trào ngược sẽ tiếp xúc với niêm mạc thực quản và gây ra cảm giác nóng rát từ xương ưc đến cổ họng, tình trạng này được gọi là ợ nóng. Thường thì ợ nóng sẽ xuất hiện sau ăn từ 30 phút đến 1 tiếng.
• Miệng tiết nhiều nước bọt: đây là sự phản xạ tự nhiên của cơ thể khi bị trào ngược dạ dày thực quản, nhằm mục đích trung hòa lượng axit dạ dày
• Buồn nôn và nôn: Dịch vị và axit trào ngược lên khoang miệng khiến việc tiết nước bọt nhiều hơn bình thường, đồng thời dạ dày bị co thắt và liên tục đẩy thức ăn và axit ra ngoài khiến người bệnh bị buồn nôn hoặc nôn trớ. Tình trạng này thường xuất hiện khi ăn quá no và nằm ngay sau khi ăn no.
• Đau tức ngực: Cảm giác bị đè ép, căng tức ở ngực lan ra phía sau lưng và cánh tay, đây cũng là một trong những dấu hiệu trào ngược dạ dày. Nguyên nhân là do lượng axit trào ngược làm kích thích các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản. Tuy nhiên triệu chứng này dễ khiến người bệnh nhầm lẫn với các bệnh về tim mạch và bệnh phổi.
• Khó nuốt: Việc trào ngược dạ dày diễn ra thường xuyên khiến niêm mạc thực quản bị viêm, sưng tấy. làm cho đường ống dẫn thức ăn bị hẹp hơn từ đó khiến người bệnh có cảm giác nuốt khó và bị vướng ở cổ.
• Khản giọng và ho: dây thanh quản tiếp xúc với axit dạ dày quá nhiều sẽ dễ bị sưng tấy, từ đó dẫn đến khan giọng và lâu dần sẽ dẫn đến ho.
• Đắng miệng: người bệnh cảm thấy đắng miệng khi trào ngược dạ dày kèm theo dịch mật. Nguyên nhân là do thần kinh dạ dày bị rối loạn, khiến van môn vị mở quá mức và dẫn đến trào dịch mật.
• Nếu không được điều trị sớm và kịp thời, khi bệnh tiến triển nặng hơn có thể sẽ xuất hiện những triệu chứng như: Viêm phổi, chứng khó nuốt, ho, khan tiếng, hen suyển, đau bụng dai dẳng và có thể là giảm cân một cách đột ngột,…

Cách chữa trào ngược dạ dày

Tùy vào tình trạng bênh của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có những biện pháp điều trị riêng. Tuy nhiên, để ngăn ngừa tối đa bệnh trào ngược dạ dày thực quản, bạn cần nắm rõ những điều sau đây:

• Luôn giữ tinh thần thư thái, thoải mái
• Hãy lựa chọn những loại thức ăn, đồ uống tốt cho dạ dày, loại bỏ những thực phẩm kích thích dạ dày và làm tăng tiết axit quá mức
• Không ăn quá no và nằm ngay sau khi ăn, nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày.
• Tránh những thức ăn gây đầy hơi, khó tiêu, những loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ và các chất kích thích như rượu, bia, đồ uống có gas,…
• Thường xuyên và duy trì việc tập thể dục thể thao
• Sử dụng thuốc trào ngược dạ dày: sử dụng thuốc đúng theo chỉ định và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ
• Ngoài ra khi cần thăm khám trào ngược dạ dày – thực quản, bạn nên gặp các bác sĩ chuyên khoa Dạ dày, tiêu hóa để được áp dụng các phương pháp thăm dò chẩn đoán một cách hợp lý, như: nội soi thực quản- dạ dày, Chụp X-Quang, theo dõi pH thực quản trong 24 giờ,…. Tùy vào tình trạng của bệnh.

Trào ngược dạ dày nên ăn gì?

Khi chứng trào ngược dạ dày chưa chuyển biến thành bệnh lý, bạn có thể cải thiện tình trạng này bằng cách thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng như thói quen sinh hoạt hằng ngày. Sau đây sẽ là một vài gợi ý để bạn có thể tham khảo và áp dụng tại nhà để cải thiện hơn tình tràng trào ngược dạ dày. Một số loại thực phẩm được khuyên dùng khi mắc chứng bệnh Trào ngược dạ dày như sau:

• Các loại đậu đều chứa nhiều chất sơ và hàm lượng amino axit có tác dụng trung hòa dịch vị, đặc biệt là đậu đen, đậu nành và đậu xanh.
• Các loại rau xanh là loại thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa, giàu vitamin và chất xơ giúp làm giảm axit dịch vị trong dạ dày, có thể nhắc đến như: ngọn bí non, bắp cải, dưa chuột,…
• Thịt trắng như thịt gà, thịt vịt, thịt lợn,… cung cấp đạm cho cơ thể, trung hòa axit dạ dày và ngăn ngừa các biến chứng
• Các loại trái cây không chua: việc ăn nhiều trái cây sẽ cũng cấp lượng vitamin cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là vitamin C giúp trung hòa lượng axit dư thừa trong dạ dày một cách hiệu quả nhất. Đặc biệt là ổi, đu đủ chin, kiwi,… lưu ý không nên dung những loại trái cây giàu axit như cam, quýt, bưởi,…
• Nghệ và mật ong: là loại thực phẩm hỗ trợ làm lành các tổn thương như viêm loét dạ dày và thực quản rất tốt
• Bánh mỳ, bột yến mạch, khoai lang… là những loại thực phẩm có tác dụng hút các chất dịch dư thừa trong dạ dày và làm dịu niêm mạc dạ dày. Bạn cũng có thể áp dụng nhằm ngăn chặn tình trạng trào ngược dạ dày
• Sữa chua bổ sung các vi khuẩn có lợi giúp cho việc tiêu hóa thức ăn được nhanh hơn vì thế người bị trào ngược dạ dày nên sử dụng sữa chua hàng ngày, tuy nhiên không nên ăn khi đói để cải thiện tình trạng trào dịch axit dạ dày.
• Gừng: giúp trung hòa axit và giảm đau thượng vị dạ dày. Thêm gừng vào chế độ ăn uống hằng ngày cũng là cách đơn giản giúp nâng cao khả năng tiêu hóa thức ăn cho dạ dày của bạn.
• Chuối có tính kiềm cao vì thế có khả năng làm giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày và kiểm soát tốt bệnh trào ngược dạ dày thực quản của bạn
• Rau thì là: làm giảm đau, chống viêm dạ dày, làm thư giãn co trơn, chống co thắt dạ dày từ đó cải thiện tình trạng đau thượng vị và đầy hơi.

Ngoài những loại thực phẩm kể trên, bạn cần lưu ý tránh xa những thực phẩm như: đồ ăn dầu mỡ, đồ ăn mặn, đu đủ xanh, đồ cay nóng, rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước ngọt có gas và chất béo,…

 

Vậy thì bệnh trào ngược dạ dày uống thuốc gì?

Ngày nay bệnh trào ngược dạ dày được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Bạn có thể tham khảo một vài phương pháp điều trị sau đây nhé:

Dùng thuốc Tây:

Thuốc Tây là sự lựa chọn hàng đầu bởi nó có tác dụng nhanh chóng và mang lại hiệu quả cao. Tùy vào mức độ bệnh của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ áp dụng liều lượng thuốc trào ngược dạ dày thực quản riêng để phù hợp với từng bệnh nhân.

Một số loại thuốc được chỉ định thường là thuốc bảo vệ dạ dày, thuốc làm rỗng dạ dày, thuốc tạo màn ngăn, thuốc hỗ trợ tăng lực cơ thắt dưới thực quản,…

Dùng thuốc Đông y:

Việc dùng thuốc Tây sẽ đem lại hiệu quả nhanh chóng, tuy nhiên lại gây ra tác dụng phụ và ảnh hưởng đến một số các cơ quan khác của cơ thể. Vì thế cũng sẽ có nhiều người tìm đến thuốc Đông y để vừa chữa trị sâu vào nguyên nhân gây bệnh và song song đó có thể điều dưỡng cơ thể.

Tuy nhiên bạn cần hết sức lưu ý rằng: chỉ được sử dụng thuốc khi đã được thăm khám bác sĩ, và uống thuốc dưới sự chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc nếu không có sự cho phép của các bác sĩ.

Mẹo chữa trào ngược dạ dày bằng nghệ và những loại thực phẩm khác tại nhà:

Ngoài việc điều trị bằng thuốc trào ngược dạ dày, bạn có thể áp dụng một trong số những mẹo sau đây để điều trị trào ngược dạ dày tại nhà một cách hiệu quả hơn nhé

Nghệ:

• Trước tiên không thể không kể đến đó chính là nghệ. Bởi trong nghệ chứa hàm lượng Curcumin cao, vì thế nó đem lại hiệu quả cao trong việc trung hòa lượng axit dạ dày, chống viêm, kháng khuẩn và đẩy nhanh mức độ hồi phục tổn thương.
• Để đem lại hiệu quả bạn nên bổ sung nghệ vào thành một loại gia vị thường ngày.
• Hoặc kết hợp với những loại thực phẩm khác như: kết hợp với mật ong pha với nước ấm, uống ngày 3 lần trước những bữa ăn chính khoảng 30 phút. Hoặc vo thành viên dùng theo liều lượng tương tự.
• Ngoài ra bạn có thể kết hợp với tiêu đen, sau đó hãm với nước sôi khoảng 15 phút và dùng như trà.

Nha đam:

• Nha đam cũng được xem là vị cứu cánh trong điều trị bênh trào ngược dạ dày tại nhà. Hỗ trợ kháng viêm, làm dịu các kích ứng trong dạ dày và làm giảm bớt lượng axit được sản sinh ra trong dạ dày.
• Bạn có thể xay nhuyễn phần gel nha đam rồi lọc lấy nước, dùng ½ cốc trước khi ăn bào bữa trưa và bữa tối.
• Hoặc cắt hạt lựu phần gel nha đam, sau đó nấu cũng với bột sắn dây và đậu xanh (cách làm tương tự như nấu chè). Ăn 3 đến 4 lần trong ngày và áp dụng món này mỗi tuần 3 lần.

Uống trà gừng:

• Gừng có tác dụng trong việc đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thức ăn và cải thiện tình trạng đầy bụng, nôn ói- những triệu chứng thường thấy khi mắc chứng trào ngược dạ dày
• Để có 1 ly trà gừng thật đơn giản, bạn chỉ cần thái nhỏ 1 nhánh gừng cho vào nồi nước đun nhỏ lửa đến khi sôi là hoàn thành. Dùng 1 ly nhỏ trước bữa ăn để tăng hiệu quả điều trị.

Uống trà hoa cúc la mã:

• Trà hoa cúc mang lại hiệu quả cao trong việc giảm thiểu căng thẳng, giúp ngủ sâu và ngon giấc hơn, làm giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày.
• Có thể dùng hoa cúc tươi để pha trà hoặc dùng trà hoa cúc dang túi lọc đều được, để tăng thêm hương vị của trà bạn có thể cho thêm một ít mật ong hoặc chanh tùy sở thích.

Ngoài những cách trên bạn nên luyện tập thể dục thể thao và tự tạo cho mình một thói quen sống lành mạnh nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống. hãy luông tạo cho mình cảm giác thư giãn, tinh thần thoải mái, hãy thử tập Yoga, ngồi thiền, tập hít thở, nghe nhạc để thư giãn đầu óc,….

Kết luận

Hy vọng bài biết trên đây của Medicalhealth đã chia sẽ được phần nào những thông tin cần thiết và hữu ích liên quan đến bệnh Trào ngược dạ dày thực quản cho bạn đọc. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” – vì thế hãy tự tạo cho mình một thói quen sống lành mạnh vì một cuộc sống nói không với bệnh tật các bạn nhé!

Bài viết của Medicalhealth chỉ có tính chất tham khảo thêm một nguồn thông tin cho độc giả, không thay thế cho việc chuẩn đoán hoặc điều trị. Nếu có dấu hiệu mắc bệnh như trên các bạn cần đến các cơ sở y tế để được chuẩn đoán và điều trị.

Nội dung bài viết có tham khảo từ Wikipedia.

source https://medicalhealth.vn/trao-nguoc-da-day/